Đôi nét về chán ăn mất ngủ
Bạn có cảm thấy mệt mỏi vì đêm nào cũng trằn trọc khó ngủ, sáng dậy uể oải, chán ăn? Bạn lo lắng không biết tình trạng này kéo dài bao lâu và ảnh hưởng như thế nào đến sức khỏe? Chán ăn mất ngủ là tình trạng thường gặp, có thể chỉ thoáng qua hoặc kéo dài dai dẳng tùy thuộc vào nguyên nhân và cách điều trị.
Thực chất, chán ăn và mất ngủ là hai vấn đề riêng biệt nhưng lại có mối liên hệ mật thiết với nhau. Chán ăn khiến cơ thể mệt mỏi, suy nhược, thiếu năng lượng, từ đó gây khó ngủ, ngủ không ngon giấc. Ngược lại, mất ngủ kéo dài cũng khiến cơ thể rơi vào trạng thái mệt mỏi, chán ăn, ngại ăn.
Tác động xấu của chứng mất ngủ chán ăn đến sức khỏe cần lưu ý
Chán ăn mất ngủ không chỉ gây ảnh hưởng đến tâm lý, tinh thần mà còn tác động tiêu cực đến sức khỏe thể chất:
- Suy giảm hệ miễn dịch: Thiếu hụt dinh dưỡng và rối loạn giấc ngủ khiến hệ miễn dịch suy yếu, dễ mắc các bệnh nhiễm trùng.
- Rối loạn tâm lý: Chán ăn mất ngủ kéo dài có thể dẫn đến trầm cảm, lo âu, căng thẳng, suy giảm trí nhớ, khả năng tập trung.
- Ảnh hưởng đến tim mạch: Tăng nguy cơ mắc các bệnh lý tim mạch như huyết áp cao, nhồi máu cơ tim, đột quỵ.
- Tăng nguy cơ béo phì, tiểu đường: Mất ngủ làm tăng hormone gây thèm ăn, khiến bạn ăn nhiều hơn vào ban đêm, tăng nguy cơ béo phì, tiểu đường.
- Giảm chất lượng cuộc sống: Chán ăn mất ngủ khiến bạn luôn cảm thấy mệt mỏi, uể oải, không có năng lượng cho công việc và cuộc sống.
Nguyên nhân gây ra tình trạng chán ăn mất ngủ
Có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng chán ăn mất ngủ, có thể chia thành 2 nhóm chính:
3.1. Nguyên nhân bệnh lý
- Rối loạn tâm lý: Trầm cảm, lo âu, căng thẳng kéo dài là nguyên nhân phổ biến gây chán ăn mất ngủ.
- Các bệnh lý đường tiêu hóa: Viêm loét dạ dày, đại tràng, hội chứng ruột kích thích... khiến bạn đau bụng, khó tiêu, chán ăn, từ đó gây mất ngủ.
- Các bệnh lý mãn tính: Ung thư, tiểu đường, suy thận, cường giáp... cũng có thể gây chán ăn mất ngủ.
- Tác dụng phụ của thuốc: Một số loại thuốc như thuốc điều trị ung thư, thuốc giảm đau, thuốc kháng histamin... có thể gây tác dụng phụ là chán ăn mất ngủ.
3.2. Nguyên nhân khác
- Chế độ ăn uống thiếu khoa học: Ăn uống không điều độ, bỏ bữa, ăn quá nhiều vào buổi tối... khiến dạ dày hoạt động quá tải, gây khó tiêu, chán ăn, mất ngủ.
- Lạm dụng chất kích thích: Uống nhiều cà phê, rượu bia, hút thuốc lá... trước khi đi ngủ khiến bạn khó đi vào giấc ngủ, ngủ không sâu giấc.
- Môi trường sống: Ô nhiễm tiếng ồn, ánh sáng, nhiệt độ phòng ngủ không phù hợp... cũng ảnh hưởng đến giấc ngủ.
- Thói quen sinh hoạt thiếu lành mạnh: Thức khuya, ngủ không đủ giấc, lười vận động... khiến cơ thể mệt mỏi, chán ăn, mất ngủ.
Cách khắc phục tình trạng chán ăn mất ngủ
Tùy thuộc vào nguyên nhân và mức độ bệnh mà bác sĩ sẽ chỉ định phương pháp điều trị phù hợp. Dưới đây là một số cách khắc phục tình trạng chán ăn mất ngủ:
4.1. Tây Y
- Sử dụng thuốc: Trong trường hợp chán ăn mất ngủ do bệnh lý, bác sĩ có thể chỉ định một số loại thuốc như thuốc chống trầm cảm, thuốc an thần, thuốc điều trị bệnh lý đường tiêu hóa...
- Liệu pháp tâm lý: Liệu pháp tâm lý như liệu pháp nhận thức hành vi (CBT) giúp bạn thay đổi suy nghĩ, hành vi tiêu cực, từ đó cải thiện tình trạng chán ăn mất ngủ.
4.2. Đông Y
- Sử dụng thuốc Đông y: Một số bài thuốc Đông y có tác dụng bồi bổ khí huyết, an thần, dưỡng tâm, giúp cải thiện tình trạng chán ăn mất ngủ.
- Châm cứu: Châm cứu là phương pháp tác động vào các huyệt vị trên cơ thể, giúp điều hòa khí huyết, an thần, cải thiện giấc ngủ.
4.3. Biện pháp hỗ trợ tại nhà điều trị chán ăn mất ngủ
Bên cạnh việc tuân thủ phác đồ điều trị của bác sĩ, bạn có thể áp dụng một số biện pháp hỗ trợ tại nhà sau:
- Xây dựng chế độ ăn uống khoa học: Ăn đủ bữa, đúng giờ, bổ sung đầy đủ chất dinh dưỡng, hạn chế đồ ăn nhanh, đồ ăn nhiều dầu mỡ, cay nóng.
- Tăng cường vận động: Dành ít nhất 30 phút mỗi ngày để tập thể dục, thể thao giúp tăng cường sức khỏe, cải thiện giấc ngủ.
- Thư giãn trước khi ngủ: Nghe nhạc nhẹ nhàng, đọc sách, tắm nước ấm... trước khi đi ngủ giúp bạn thư giãn, dễ đi vào giấc ngủ.
- Tạo thói quen ngủ - thức đều đặn: Cố gắng đi ngủ và thức dậy vào một khung giờ cố định mỗi ngày, kể cả ngày nghỉ.
- Hạn chế sử dụng chất kích thích: Không uống cà phê, rượu bia, hút thuốc lá trước khi đi ngủ.
- Tạo không gian ngủ lý tưởng: Phòng ngủ nên yên tĩnh, thoáng mát, tối, nhiệt độ phù hợp.
Phòng tránh tình trạng chán ăn mất ngủ
Để phòng tránh tình trạng chán ăn mất ngủ, bạn nên:
- Luôn giữ tinh thần thoải mái, lạc quan: Hạn chế căng thẳng, lo âu, stress.
- Xây dựng chế độ ăn uống, sinh hoạt khoa học: Ăn uống đầy đủ dinh dưỡng, ngủ đủ giấc, tập thể dục thường xuyên.
- Khám sức khỏe định kỳ: Để phát hiện và điều trị kịp thời các bệnh lý có thể gây chán ăn mất ngủ.
Tổng kết
Chán ăn mất ngủ là tình trạng thường gặp, có thể gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe nếu không được điều trị kịp thời. Bài viết đã cung cấp cho bạn những thông tin hữu ích về nguyên nhân, cách khắc phục và phòng tránh tình trạng chán ăn mất ngủ. Hãy chủ động chăm sóc sức khỏe bản thân và gia đình bạn nhé!
Lưu ý: Bài viết chỉ mang tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán và điều trị y khoa.
